'' Η Μοναξιά τηs Αντιγόνης ''

Κατηφορίζω τη Βασιλίσσης Σοφίας αφήνοντας πίσω το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Τί έκθεση και αυτή ! Ομολογώ πως δεν περίμενα να με εντυπωσιάσει τόσο. '' Πνοή στην Πέτρα '' και η Βάσω Κατράκη επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο τον τίτλο. Μέσα από τα έργα της δίνει ζωή στον Ψαμμίτη λίθο και μέσα από το Άσπρο και το Μαύρο γινόμαστε μάρτυρες πανανθρώπινων και διαχρονικών αξιών, όπως αυτές αποτυπώνονται στους χαρακτικούς της πίνακες.
Σκεπτόμενη λοιπόν, τα έργα της έκθεσης μπαίνω στο μετρό, είναι ώρα αιχμής και έχει πολύ κόσμο. Οι περισσότεροι είναι άνθρωποι μόνοι, στριμωγμένοι ο ένας πλάι στον άλλον, που περιμένουν τον επόμενο συρμό. Η εικόνα αυτή μου δίνει το εφαλτήριο να θυμηθώ μία άλλη εικόνα και συγκεκριμένα έναν πίνακα, που μόλις πριν από μία ώρα διαπίστωσα την ύπαρξή του , τη '' Μοναξιά της Αντιγόνης ''. Όταν πρωτοείδα αυτό το έκθεμα το θαύμασα για την λιτότητα της έκφρασής του, για την γυναικεία μορφή, η οποία ενσαρκώνει την Προσωποποιημένη Μοναξιά. Όταν όμως επεξεργάστηκα εναργέστερα τον τίτλο συνειδητοποίησα ότι δεν πρόκειται για μία οποιαδήποτε γυναίκα αλλά για την Αντιγόνη. Την Αντιγόνη, την ηρωίδα του Σοφοκλή στην ομώνυμη τραγωδία του. Τον ισχυρισμό μου επαλήθευσε ο επόμενος πίνακας, ο οποίος τιτλοφορείτο ως '' Το Χρέος της Αντιγόνης '' .
Πάντοτε με απασχολούσε το πώς ένας σύγχρονος καλλιτέχνης μπορεί να αντιληφθεί τα δείγματα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και ειδικότερα το αρχαίο δράμα. Νομίζω ότι σε αυτόν τον προβληματισμό κομβικό σημείο αναφοράς θα αποτελεί η χαράκτρια Βάσω Κατράκη. Πράγματι, δεν θα ήταν δυνατόν να αποδώσει πιστότερα το είδος της τραγωδίας που ο Σοφοκλής συνέθεσε και  η οποία ονοματίζεται από την Jacqueline de Romilly ''Τραγωδία του Μοναχικού ήρωα''.
Ο Σοφοκλής παρουσιάζει τους ήρωές του, τα κύρια πρόσωπα του δράματος σε ένα υψηλότερο επίπεδο, το οποίο μας δίνει την δυνατότητα να εξακριβώσουμε την διαφορετικότητα και το ιδιότυπο της ιδιοσυγκρασίας των χαρακτήρων, στοιχεία που οδηγούν στην αντίθεση, την περιθωριοποίηση και τέλος στη μοναξιά. Τα πρόσωπα αυτά πρεσβεύουν αξίες και στάσεις ζωής κοινώς αποδεκτές, δύσκολα όμως εφαρμόσιμες. Γιά τον λόγο αυτόν νιώθουν ότι δεν τους καταλαβαίνει κανείς, αισθάνονται απομονωμένοι, αδικημένοι και έτσι την πιό κρίσιμη στιγμή αποφασίζουν να πορευτούν ολομόναχοι, προκειμένου να επιτύχουν τον σκοπό τους.
Τις σκέψεις μου διακόπτει ο συρμός που έρχεται. Προσπαθώ να βρώ μία θέση κοντά στην πόρτα γιά να βγώ εύκολα, σε τρείς στάσεις θα κατέβω. Μα τί έλεγα ; Α, ναι! για την μοναχική πορεία των Σοφόκλειων Ηρώων. Συλλογιζόμενη τα παραπάνω παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου. Στο νού μου έρχονται όλες αυτές οι τραγικές φιγούρες. Μπροστά μου κάθεται η Αντιγόνη, παραβαίνοντας τις διαταγές του Κρέοντα και υπερασπιζόμενη το άγραφο δίκαιο και τα δικά της πιστεύω έθαψε τον αδελφό της,  Πολυνείκη. Τώρα περιμένει καρτερικά τον θάνατό της. Δίπλα σε αυτήν ο τυφλωμένος Οιδίπους  παρακαλεί για την εξορία του. Σε όλη του την ζωή έψαχνε να βρεί την αλήθεια . Κατάφερε να λύσει το αίνιγμα της Σφίγγας, κατάφερε να εντοπίσει τον αίτιο του μιάσματος της Θήβας, τώρα πιά δεν χρειάζεται την όρασή του. Όταν την είχε δεν ήταν σε θέση να δεί , τώρα στο σκοτάδι αντικρίζει την αλήθεια, έρχεται αντιμέτωπος μαζί της και την αποδέχεται.''  Έπαθα δεν έπραξα '' δηλώνει και αναχωρεί.
Στο απέναντι κάθισμα η ερωτευμένη Δηιάνειρα κρατάει στα χέρια της το ποτισμένο με ερωτικό φίλτρο μάλλινο ύφασμα.  Θα το προσφέρει στον άντρα της, Ηρακλή για να μείνει για πάντα μαζί της. Το ''για πάντα'' δεν θα έρθει ποτέ, το ερωτικό φίλτρο είναι δηλητήριο και εκείνη αμίλητη θα αυτοκτονήσει στο νυφικό της κρεβάτι. Ανοίγει η πόρτα και εισέρχεται ο Αίας . Δεν μπόρεσε ποτέ να αποδεχτεί τη νέα τάξη πραγμάτων, έμεινε πιστός στον παλαιό αριστοκρατικό κώδικα τιμής. Τώρα πια ανήκει και αυτός στην Αιωνιότητα. Στη μέση του βαγονιού ο Φιλοκτήτης που μετά βίας μπορεί να σταθεί όρθιος, διερωτάται αν θα πρέπει ή όχι να δώσει το τόξο του Ηρακλή στον Νεοπτόλεμο. Να τον εμπιστευθεί ; Είναι νωρίς ακόμη και ο από μηχανής θεός θα αργήσει να έρθει. Ο διπλανός του, ο γερασμένος πια Οιδίπους ετοιμάζεται να κατέβει. Ύστερα από τόσα χρόνια εξορίας με μόνο συμπαραστάτη τη κόρη του, Αντιγόνη εξιλεώνεται και καθαίρεται στα μάτια θεών και ανθρώπων. Μαζί του θα κατέβω και εγώ, πρέπει να προλάβω την ανταπόκριση.
Κάπου ανάμεσα στο πλήθος ξεχωρίζω την Ηλέκτρα θρηνεί και διαμαρτύρεται για την ισχύουσα κατάσταση του οίκου της , πρεσβεύοντας αναλλοίωτες ηθικές αξίες, επαναστατεί. Πριν λίγο έμαθε για τον θάνατο του αδελφού της, Ορέστη. Τη βλέπω, είναι πρόθυμη να πράξει ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Θέλω να μάθω τί θα γίνει όμως δεν θα την ακολουθήσω, θα περιμένω τον δικό μου προορισμό  άλλωστε ΄΄ το ξέρω πως ο καθένας μονάχος πορεύεται στον έρωτα, μονάχος στην δόξα και στο θάνατο. Το ξέρω. Το δοκίμασα. Δεν Ωφελεί. Άφησέ με να έρθω μαζί σου ; !